Hallo kookfanaten,
Goh, het is toch wel weer erg boffen zo met dit tropische weer. Voor u de kans om nu eens
echt van Indische gerechten te genieten in deze tropen hitte. U kunt nu echt genieten van uw
koud (met ijs!) glaasje tjendol of heerlijk snoepen van de petjel manga mudah. Of een grote
kom sajoer bajem! Heerlijk. Maar ondanks dat moeten we natuurlijk gewoon doorgaan met
koken zeker nu de temperatuur er naar is. Vandaar in deze les wat gerechten die uitstekend
met deze hitte te eten zijn <S>.
Verder ontvang ik niet zoveel reacties meer op de lessen of hoor ik van uw ervaringen. Ik
hoop van harte dat alles goed lukt en dat het lumpia vouwen geen kunst meer is. Ook al gaat
het goed, ik hoor graag van u!
We beginnen deze les met een heerlijke vruchtensalade met daarover heen een pittige gula
Jawa saus. Heerlijk als bijgerecht of als compleet nagerecht.

Rudjak Manis

Verzameling jonge vruchten of groenten, zoals:
Appel, ananas, papaya, komkommer, peer, schijfjes sinaasappel, mango, jonge worteltjes
(gekookt), meloen en dergelijke.
De saus:
3 schijven gula Jawa
1 of 2 theelepels sambal oelek
1 kopje ketjap manis
water
1 theelepel asem
snufje zout
1 theelepel petis

Vertaling
“Petis”
Donkere pasta gemaakt van gegiste garnalen of vis. Vaak te koop in een chinees plastic potje
met rood dekseltje. De lucht is vreselijk, de smaak des te beter <S>. (net trassi).
Schil de vruchten en de groeten. Snij deze in kleine stukken en meng ze door elkaar in een
schaal. Neem de schijven gula Jawa en smelt deze met wat water tot stroop. Voeg de ketjap
toe. Oelek de sambal met de asem, petis en wat zout, en voeg dit bij de saus. Proeven!!
De saus laten afkoelen. Het vruchtenmengsel net voor het opdienen met de koude saus
overgieten.
Heel erg populair zijn de atjars (zuurwaren) in Indonesië. U kunt zich voorstellen dat in de
tropen hitte het niet heerlijker is zuur te eten, al was het alleen maar voor de dorst.
Hier in Nederland zijn deze atjars ook bekend. Wij kennen de Chinese gele atjar (uitsluitend
kool en wortelen) en de atjar taugeh. In Indonesië zijn er wel tientallen zuurwaren bekend.
Oorzaak voor deze bereidingswijze is natuurlijk de noodzaak tot conserveren in de tropen.
Ik laat u met de volgende twee recepten (atjar ketimoen is een klassieker) kennismaken met
deze gerechten. Zij zijn behoorlijk lang houdbaar, doch dient de aanbeveling deze binnen
enkele weken op te eten. En dat lukt u vast wel!! Ook erg leuk om in kleine (HAK) potjes te
verdelen en die als geschenk te geven.

Atjar Ketimoen

2 komkommers
2 tenen bawang putih
1 eetlepel olie
2 lomboks
¼ theelepel djahe
½ theelepel koenjit
1 theelepel laos
¾ liter azijn
wat zout
suiker (naar smaak)

Komkommers afspoelen en snij deze in de lengte richting in vieren. Leg ze een nacht in water
met zout. De volgende dag afdrogen en in stukken snijden. Oelek de djahe, koenjit, laos,
bawang putih tot een brij en fruit deze in olie, blus deze af met de azijn. Even opkoken en
suiker toevoegen. Dit zodanig doen dat zowel het zure als het zoete in de smaak bewaard
blijft. Voeg de komkommer stukken toe en laat de atjar koud worden. (niet meer koken!!) Als
laatste de lomboks klein snijden en toevoegen. Hierna de atjar in glazen potten doen. De
potten 5 minuten op zijn kop neer zetten na het vullen (met de deksel natuurlijk <S>)

Atjar Nanas

1 verse ananas
kruidnagels
peperkorrels
¾ liter blanke azijn
suiker (naar smaak)
De ananas schillen en ontdoen van het middenstuk. De vrucht in stukken snijden en steek in
elk stuk een kruidnagel. Doe de stukken in een glazen pot of weckfles. Kook de azijn op en
voeg suiker (naar smaak, dus zowel zoet als zuur ‘proefbaar’) toe. Giet deze azijn zo warm
mogelijk (niet kokend heet, daar uw glazen potten kunnen springen) met wat peperkorrels
over de ananas.
De vegetariërs onder ons heb ik een beetje in de kou laten staan (hoe is dat toch mogelijk, met
dit weer….) door nog geen echte tahoe of tempeh gerechten te presenteren. Daar komt nu
verandering in. Zoals bekend bestaat zowel tahoe als tempeh uit sojabonen hetgeen een
prachtige vervanging is voor vlees omdat het veel eiwitten (plantaardige) bevat. In Indonesië
is het in het algemeen geen vervanging van vlees daar men vlees gewoon niet betalen kan!
Tahoe wordt in de toko in blokken (ongeveer baksteen grootte) verkocht en bewaard in vocht.
Het kan een paar dagen in de koelkast bewaard worden, maar dient toch zo snel mogelijk
verwerkt te worden. Goede tahoe schuimt (blaast) goed op als men dit in olie bakt. Tempeh is
ook een koek van soja. Deze wordt geënt met een schimmel waardoor de soja licht
verteerbaar wordt. Tempeh heeft hierdoor een wat zurige smaak. Het verschil tussen tahoe en
tempeh is dat bij tempeh de bonen nog zichtbaar zijn en de koeken nogal plat zijn en vaak niet
in vocht bewaard worden.

Tahoe Bumbu Bali

1 blok tahoe
½ blik santen
1 dl water
3 eetlepels bawang
2 teentjes bawang putih
2 theelepels sambal oelek
5 kemirie’s (evt. poffen)
1 theelepel koenjit
1 theelepel djahe
2 theelepels gula Jawa
1 eetlepel ketjap
snufje zout

Snijd te tahoe in dobbelstenen en bak deze in ruim olie goudgeel. Gebakken blokjes goed
laten uitlekken op papier. Maak een bumbu (oeleken dus) van de bawang, bawang putih,
sambal oelek, kemirie, koenjit, djahee, gula Jawa, en wat zout. Bak deze (apart) in wat olie op
(fruiten) en blus de bumbu met water en santen. Voeg de ketjap erbij en laat de saus indikken.
De blokken tahoe even in de saus mee laten koken en opdienen. Ook goed is het opdienen van
de (koude) tahoe blokken met de warme saus erover.

Tahoe Pong (uit Oost Java)

1 blok tahoe
2 eieren, hardgekookt
3 eetlepels ketjap
2 eetlepels azijn
olie
3 teentjes bawang putih
1 theelepel sambal oelek
zout

Snij de tahoe weer in dobbelsteentjes en bak deze in olie. Maak een bumbu van de bawang
putih, zout en sambal oelek en meng deze met de azijn en ketjap. Pel de eieren en snij deze in
plakjes. Leg de blokjes tahoe op een schaal met de plakjes ei. Giet het ketjap sausje er
overheen.
Als laatste een zeer eenvoudige maar heerlijke dadar (omelet). Dit als eerste uit een reeks van
overheerlijke en veelzijdige eiergerechten die deze keuken kent.

Dadar Isi

6 eieren
1 theelepel zout
1 theelepel peper
1 of 2 grote uien
4 lomboks
beetje maïzena
Snij de uien en lombok zeer klein (niet oeleken……..goed he?? Worden uw armpjes weer
gespaard <G>) en fruit deze in olie totdat de ui glazig is. Niet laten bruinen.
Kluts de eieren met het zout en de peper en klop deze zeer luchtig. Leng de maïzena aan met
een beetje wat en voeg deze bij het eiermengsel. Bak in een klein koekepannetje (bij mij doet
een oer-oud kamping pannetje zeer goede diensten….) ronde omeletjes. Doe dit goed warm en
laat de omeletten in de pan goed opschuimen.
Vul de warme omeletten met het ui/lombok mengsel en dien ze op.
Zo, dat was het dan weer voor deze keer. Selamat makan voor wat betreft het eten…..en
Selamat bertemu lagi voor op het forum! Schroom niet uw successen en mislukkelingen mede
te delen. Ik hoor graag van u!

Lody van Rijssel.